آشنایی با تیغه دکتر بلید مخصوص چاپ
دکتر بلید که به عنوان تیغه اندازه‌گیری نیز شناخته می‌شود، وسیله‌ای است که در صنایع مختلف به ویژه در کاربردهای چاپ و پوشش استفاده می‌شود. این یک نوار نازک و مسطح ساخته شده از فلز، پلاستیک یا مواد کامپوزیتی است که برای حذف مرکب، پوشش یا سایر مایعات اضافی از سطح استفاده می‌شود.
تیغه دکتر بلید چیست؟
داکتربلید میله‌ای نازک و مسطح است که از مواد مختلفی مانند پلیمرها، فولاد یا میکرون ساخته شده است و در صنعت چاپ و بسته بندی برای حذف مرکب یا پوشش اضافی از سطح صفحه یا سیلندر چاپ استفاده می‌شود. در مقابل صفحه یا سیلندر چاپ با زاویه قرار می‌گیرد و سپس در سطح آن حرکت می‌کند، مرکب یا پوشش اضافی را از بین می‌برد و یک لایه مرکب یا پوشش یکنواخت روی سطح باقی می‌گذارد.
فشار وارد شده به تیغه و زاویه نگه داشتن آن از عوامل مهم در تعیین میزان مرکب یا پوششی است که باید برداشته شود. Doctor Blade با حذف مرکب یا پوشش اضافی از سطح صفحه یا سیلندر چاپ و ارائه خروجی چاپ ثابت و با کیفیت، نقشی حیاتی در تضمین بالاترین کیفیت خروجی چاپ ایفا می‌کند.
هدف اصلی داکتر بلید تنظیم میزان مرکب یا پوشش اعمال شده روی یک بستر است و از پوشش دقیق و ثابتی اطمینان حاصل می‌کند. عملکرد آن با حذف مایع اضافی از سیلندر یا غلتک چرخان مانند رول آنیلوکس در ماشین چاپ یا رول پوشش در ماشین پوشش است. با کنترل ضخامت فیلم مایع باقی مانده روی سطح، تیغه دکتربلید به دستیابی به کیفیت چاپ یا ضخامت پوشش مطلوب کمک می‌کند.
تیغه داکتربلید معمولاً با زاویه کمی‌نسبت به سطحی که در حال ترمیم است قرار می‌گیرد. این زاویه، که به عنوان زاویه ریزش شناخته می‌شود، امکان حذف کنترل شده مایع اضافی را بدون آسیب رساندن به غلتک یا سیلندر فراهم می‌کند. تیغه ممکن است برای دستیابی به نتیجه مطلوب بر اساس عواملی مانند ویسکوزیته مرکب، سرعت غلتک، نوع بستر و ضخامت پوشش مورد نظر تنظیم یا تعویض شود.
در چاپ، داکتر بلید مرکب اضافی را از قسمت‌های صاف و حکاکی نشده رول آنیلوکس و نواحی زمین دیواره‌های سلولی پاک می‌کند. از تیغه های داکتر در سایر فرآیندهای چاپ و پوشش نیز استفاده می‌شود، مانند چاپ فلکسو. در سیستم مرکب تک تیغه یا سیستم مرکب دو تیغه، تیغه دکتر بلید ،مرکب اضافی را از سیلندر یا رول آنیلوکس جدا می‌کند تا یک لایه مرکب یکنواخت ایجاد کند تا به صفحه چاپ منتقل شود. ترکیب تیغه/آنیلوکس به گونه‌ای طراحی شده است که (عمدتاً) تیغه است که فرسوده می‌شود، نه رول آنیلوکس. تیغه دکتر یک ماده مصرفی نسبتا ارزان و یکبار مصرف است، در حالی که سیلندر گراور یا فلکسو آنیلوکس جزء گران‌تر پرس است. مواد معمولی برای تیغه دکتربلید فولاد یا پلیمر هستند.
تیغه دکتر بلید چگونه کار می‌کند؟
دکتر بلید استیل با اعمال فشار به سطح صفحه یا سیلندر چاپ، حذف مرکب یا پوشش اضافی در حالی که یک لایه مرکب یا پوشش یکنواخت بر روی سطح باقی می‌گذارد، کار می‌کند. تیغه دکتر در مقابل صفحه یا سیلندر چاپ با زاویه ای قرار می‌گیرد که معمولاً بین 30 تا 45 درجه است و سپس در سطح آن حرکت می‌کند. با جابجایی تیغه، مرکب یا پوشش اضافی حذف می‌شود، در حالی که یک لایه نازک و یکنواخت از مرکب یا پوشش باقی می‌ماند.
فشار وارد شده به تیغه و زاویه نگه داشتن آن از عوامل مهم در تعیین میزان مرکب یا پوشش هستند. اگر فشار خیلی زیاد باشد، تیغه ممکن است به صفحه یا سیلندر چاپ آسیب برساند، در حالی که اگر فشار خیلی کم باشد، ممکن است تیغه دکتربلید، مرکب یا پوشش کافی را حذف نکند و در نتیجه کیفیت چاپ پایین بیاید.
به علاوه، عملکرد Doctor Blade تحت تأثیر جنس و طراحی آن نیز است. انواع مختلف تیغه‌های داکتربلید مانند پلیمر، استیل یا میکرون دارای خواص مقاومت به سایش و شکل پذیری متفاوتی هستند که آنها را برای کاربردهای خاص چاپ مناسب می‌کند. علاوه بر این، طراحی تیغه دکتربلید، مانند ضخامت، زاویه اریب و شعاع نوک آن، می‌تواند بر اثربخشی آن در حذف مرکب یا پوشش از سطح صفحه یا سیلندر چاپ تأثیر بگذارد.
چرا تیغه دکتر بلید مهم است؟
دکتر بلید استیل در صنعت چاپ و بسته بندی ضروری است زیرا به اطمینان از بالاترین کیفیت خروجی چاپ کمک می‌کند. نقش تیغه حذف مرکب یا پوشش اضافی از سطح صفحه یا سیلندر چاپ است و لایه‌ای از مرکب یا پوشش را پشت سر می‌گذارد. با حذف مرکب یا پوشش اضافی،اطمینان حاصل می‌شود که فقط مقدار مورد نیاز مرکب یا پوشش به زیرلایه منتقل می‌شود. این منجر به یک خروجی چاپ ثابت و با کیفیت می‌شود که برای صنعت چاپ و بسته بندی ضروری است.
داکتربلید علاوه بر تضمین کیفیت چاپ، می‌تواند عمر صفحه یا سیلندر چاپ را نیز افزایش دهد. با حذف مرکب یا پوشش اضافی، تیغه می‌تواند از تجمع بر روی سطح صفحه یا سیلندر جلوگیری کند که ممکن است طول عمر آن را کاهش دهد.
انتخاب نوع مناسب دکتر بلید نیز برای عملکرد کلی فرآیند چاپ مهم است. انواع مختلف تیغه داکتربلید مانند پلیمر، استیل یا میکرونی دارای خواص و مزایای منحصر به فردی هستند. انتخاب نوع تیغه مناسب برای یک برنامه خاص چاپ می‌تواند عملکرد را بهبود بخشد، زمان خرابی را کاهش دهد و هزینه کلی چاپ را کاهش دهد.
انواع تیغه های دکتر بلید
انواع مختلفی از تیغه های داکتربلید وجود دارد که هر کدام خواص و مزایای منحصر به فرد خود را دارند. در اینجا رایج ترین انواع تیغه های داکتربلید مورد استفاده در صنعت چاپ و بسته بندی آورده شده است:
1-داکتر بلید فولادی:
به طور کلی، چهار دسته اصلی از مواد تیغه داکتر بلید فلزی وجود دارد: فولاد کربن، فولاد ضد زنگ، فولاد ابزار و فولاد سطحی. هر یک از این ها برای مقابله با چالش ها و محیط های خاص طراحی شده اند.
تیغه های داکتربلید فولادی رایج ترین نوع هستند. آنها از فولاد کربن بالا ساخته شده اند و به دلیل دوام عالی، مقاومت در برابر سایش و سختی شناخته شده اند. تیغه های استیل داکتربلید برای کاربردهای چاپ با تیراژ بالا که نیاز به چاپ طولانی دارند، مانند چاپ روزنامه، مناسب هستند.
تیغه های فولاد کربنی برای استفاده با مرکبهای مبتنی بر آب به دلیل واکنش خورنده گسترده بین آب و فولاد محافظت نشده – که معمولاً به عنوان زنگ زدگی شناخته می‌شود، مناسب نیستند. فولادهای ضد زنگ برای مقابله با این مسئله خاص ساخته شدند، جایی که اثر محافظتی با آلیاژ کروم بیش از 11 درصد جرم حاصل می‌شود. محتوای کروم معمولاً در حدود 13 درصد جرم در مواد فولادی تیغه ای نگهداری می‌شود تا اثرات مضر بر سختی پذیری و در نتیجه مقاومت در برابر سایش محدود شود.
2- داکتر بلید پلیمری:
تیغه های داکتر بلید پلیمری از مواد پلاستیکی انعطاف پذیر مانند پلی اورتان یا پلی استر ساخته می‌شوند. آنها مقاومت خوبی در برابر سایش، شکل پذیری بالا و سازگاری عالی با سطح صفحه چاپ دارند. تیغه داکتربلید پلیمری برای کاربردهایی که نیاز به خروجی چاپ با کیفیت بالا و کاهش سایش غلتک آنیلوکس دارند مناسب است.
3- داکتر بلید میکرونی:
تیغه‌های داکتر میکرون مشابه تیغه‌های فولادی هستند، اما بسیار نازک‌تر هستند و معمولاً ضخامت‌شان بین ۲۰ تا ۴۰ میکرون است. آنها از فولاد ضد زنگ سخت ساخته شده اند و عمر تیغه، مقاومت در برابر سایش و پایداری عالی را ارائه می‌دهند. برای کاربردهایی که نیاز به چاپ خط ظریف، گرافیک با کیفیت بالا و تصاویر دقیق دارند مناسب است.
4- داکتر بلید سرامیکی:
داکتر بلید سرامیکی از مواد سرامیکی با استحکام بالا ساخته شده است و مقاومت در برابر سایش، دوام و مقاومت شیمیایی عالی را ارائه می‌دهد. آنها برای کاربردهایی که نیاز به حذف مرکب تهاجمی‌دارند، مانند چاپ روی کارتن سنگین یا سطوح فلزی مناسب هستند.
به طور خلاصه، رایج ترین تیغه های داکتربلید عبارتند از فولاد، پلیمر، میکرون و سرامیک. انتخاب نوع مناسب تیغه داکتر بلید بستگی به نیازهای کاربرد خاص چاپ مانند طول دوره چاپ، کیفیت چاپ و نوع بستر دارد.
مهمترين نقطه در انتخاب تيغه داکتر بلید مخصوص چاپ ، صاف بودن آن مي باشد. اين تيغه ها معمولا با يک مجموعه ثابت در جاي خود با زاويه مناسب، بسته مي‌شوند. اصطکاک يا سايش زود هنگام تيغه به عوامل زير بستگي دارد: وجود ذرات خارجي (گرد و غبار)، رنگدانه هاي درشت مرکب، خستگي يا خوردگي بيش از حد، فشار بيش از حد و شکستگي، اکسيداسيون يا زنگ زدگي در اثر مرکب نامرغوب و همچنین کيفيت پايين تيغه.
| A * B * C * D | ( 40 * 200 * 1.7 * 0.125) |
| A = عرض تيغه (ميليمتر) | |
| B = ضخامت تيغه ( ميکرون ) 200 و 150 ميکرون | |
| C = عرض لبه (ميليمتر) | |
| D = ضخامت لبه (ميليمتر) | |
طريقه بستن تيغه دکتر بلید مخصوص چاپ بر روي دستگاه:
برای درک تأثیر خواص یک ماده در یک تیغه داکتر بلید ، لازم است کاربرد، یعنی محیطی که ماده تجربه خواهد کرد، در نظر گرفته شود.
در چاپ فلکسوگرافی، تیغه داکتربلید با دو جزء اصلی دیگر در تماس است: رول آنیلوکس و مرکب چاپ. اولی یک سطح ساینده را فراهم می‌کند، اغلب به طور قابل توجهی سخت‌تر از تیغه داکتربلید، در حالی که دومی‌ذرات ساینده (رنگدانه مرکب) را در یک سوسپانسیون مایع فراهم می‌کند. این مایع ممکن است به نوبه خود از نظر شیمیایی با تیغه داکتر بلید در صورتی که این دو با هم تطابق نداشته باشند، تعامل شیمیایی داشته باشد.
در اصل، ناهمواری سطح مربوطه تیغه داکتر و رول آنیلوکس به صورت ترکیبی به کیفیت چاپ کمک می‌کند، زیرا دقت عمل به تماس بین این دو بستگی دارد.
پايه بدنه و محافظ فلزي را کاملا تميز کرده و به مقدار خيلي کم به روغن يا گريس آغشته نماييد. سپس با رعايت تمام موارد ايمني و با احتياط کامل، تيغه مناسب را به اندازه طول بدنه، انتخاب و در زير محافظ فلزي قرار دهيد. مقدار 20 ميليمتر محافظ از لبه بدنه و 3 الي 4 ميليمتر تيغه از لبه محافظ بيرون گذاشته و پيچ ها را کمي سفت کنيد. زمان سفت کردن کامل، با آچار مربوطه از پيچ وسط بطرف کناره ها شروع کرده و بقيه را بطور يکي از چپ و يکي از راست کاملا سفت نماييد.
اگر لبه تيغه بصورت مواج ديده شود، دوباره با دقت زياد باز و بسته نماييد تا در حين کار دچار مشکل نگردید. براي اطمينان از کيفيت چاپ در زمان نصب تیغه، دقت نموده و زمان کافي بگذاريد.
سيستم دکتر بليد فلکسو:
سيستم دکتر بليد روتوگراور:
درتنظيم فشار و زاويه، دقت کافي نمایید تا از شکستن و سايش زود هنگام تيغه و سيلندر جلوگيري بعمل آيد. معمولا فشار را بين 5/1 تا 2 بار و زاويه را بين 55 تا 65 درجه در گراور و 30 تا 35 درجه در فلکسو تنظيم نماييد.
