مرکب چاپ در بسته بندی انعطاف پذیر
از آنجايي که مرکب ٣ تا ٦ درصد کل هزينه يک کار چاپي را تشکيل مي دهد، قبل ازهر کاري بايد جنس مرکب شناسايي شود تا روش صحيح مصرف در حين کار و بهاي تمام شده آن مشخص شود .
آشنايي اولیه با سيستم رنگها:
رنگ هاي فرآوري (پروسس): به رنگ هايي اتلاق مي شود که از ترکيب آنها با يکديگر، رنگ هاي گوناگوني به وجود آمده و درنهايت نيز به يک گاموت رنگي مي رسند که معروفترين آن ها مدل رنگ CMYK است.
مدل رنگي سي ام واي ک / CMYK :
متشکل از رنگ هاي سايان – (Cyan) مجنتا – (Magenta) زرد (Yellow) – مشکي (Black / Key color) که به اختصارCMYK ناميده ميشوند. رنگ هاي CMYK بر طبق استاندارد «G7-ISO L*a*b ink color standard» بايد داراي ΔE کوچک تر يا مساوي 3 (اندازه گيري شده با دستگاه اسپکتوفتومتر) مي باشد.
مدل رنگي آر جي بي / RGB:
اسکنرها، مونيتورها و هر دستگاه سخت افزاري ديگري که براي توليد رنگ از نور استفاده کنند، معمولا براي توصيف و تعيين مشخصات آن از 3 رنگ قرمز (Red) ، سبز (Green) و آبي (Blue) استفاده مي کنند و بنابراين به مدل رنگي قابل توصيف توسط اين سه نور رنگي، مدل RGB گفته مي شود.
معمولا مرکب چاپ در بسته بندی انعطاف پذیربه سه دسته پايه حلال، پايه آب و يووي(UV) تقسيم مي شود.
مرکب هاي پايه حلال :
مرکب پايه حلال با استفاده از حلال هايي مانند الکل يا استرها، هيدروکربن ها و … رقيق مي شوند. معمولاً در اين مرکب ها، از رزين نيتروسلولز استفاده مي شود که براقي و شفافيت خاصي براي چاپ دارند.
ساز و کار مرکب پايه حلال، بدين صورت است که ابتدا رزين درحلال حل مي شود، حلال پس از چاپ، تبخير شده و مرکب خشک می شود. لايه مرکب خشک شده، معمولاً، قابليت حل شدن دوباره در اين حلال ها را دارد.
مزيت اين مرکب ها، سرعت بالاي خشک شدن آن ها است. شايان ذکر است تنظيم سرعت خشک شدن مرکب پايه حلال، از طريق تغيير ترکيب غلظت (ويسکوزيته) حلال آن، صورت مي گيرد. اين مرکب ها، براي چاپ روي انواع فيلم هاي پليمري و کاغذهاي کوتد و يا گلاسه مناسب هستند.
به علت فراريت سريع مرکب هاي حلالي و تجمع گازها در هوا و خطر آتش سوزي، دقت کافي در کنترل درب ظرف ها و اطمينان از بسته بودن آنها ضروري است.
خاصيت چسبندگي بالا، گرانروي(رواني) مناسب، سرعت خشک شدن و مقدار حلال خوري مناسب، مقادير خشک شدگي (درصد جامد)، براق بودن و شيد بالاي مرکب، سهولت مصرف (عدم ته نشيني و ژله اي شدن)، ترکيب سريع با حلال و امکان لمينت با کيفيت بدون تغييرات، از ويژگي هاي يک مرکب خوب به شمار مي آيد.
به علت فراریت سریع مرکب های حلالی و تجمع گازها در هوا و خطر آتش سوزی، دقت کافی در کنترل درب ظرف ها و اطمینان از بسته بودن آنها، ضروری می باشد.
کنترل کيفيت مرکب چاپ در بسته بندی انعطاف پذیر:
مقداري از مرکب اورجينال را با حلال مناسب به يک ويسکوزيته ثابت رسانده و با اپليکاتور يا قلم بار دستي، آن را بر روي فيلم در جهت کروناي فيلم بکشيد و نمونه را بعنوان مرجع شيد رنگ براي کنترل دفعات بعدي در آرشيو نگهداري نماييد. نمونه پس ازخشک شدن و تبخير حلال، نبايد با کشيدن دست روي آن، پاک شود. نمونه شاهد را بعد از خشک شدن جهت اطمينان از چسبندگي بهتر، با نوار چسب تست نماييد. روش تست درصد جامد را در آون آزمايشگاهي انجام داده و عدد حاصل را با ديتاشيت، مقايسه و ثبت نماييد. جهت کنترل ويسکوزيته مرکب از فوردکاپ شماره 4 ميليمتر در دماي معمولي استفاده نماييد.
بطور کلي، کيفيت انتقال و چسبندگي و خشک شدن مرکب بستگي به عوامل ذيل دارد:
دردستگاه هاي چاپ، خشک شدن مرکب توسط هواي گرم صورت مي پذيرد و درجه حرارت بايد هماهنگ با جريان هوا تنظيم گردد. سرعت خشک شدن با سرعت تبخير حلال، رابطه مستقيم دارد. اگرمرکب ساز، يک لخته کننده (ديسپرس کننده) سيال با قدرت بالا، بکار ببرد؛ خطر خشک شدن مرکب قبل از چاپ مطرح مي شود و اگر ازحلال هايي استفاده کند که دير از سطح مرکب تبخير مي شود (حلال فراريت کمي داشته باشد)، آنوقت خطر ماسيدن يک رنگ توسط رنگ ديگر درسطح رول چاپي، پديد خواهد آمد.
درمورد اثر شيميايي و فيزيکي رزين هاي کاربردي، شايان ذکر است که بعضي از انواع رنگدانه ها درمرکب چاپ در اثر خشک نشدن، ايجاد نوعي گاز بدبو مي کند که اغلب بعد ازچند ساعت چاپ و جمع شدن کار چاپي، اين پديده خود را نشان مي دهد که ضرر و زيان بسياري به دنبال دارد. پس در خشک شدن مرکب و انتخاب دماها دقت نموده و ميزان ورود و خروج هوا را کنترل نماييد.
مرکب مخصوص براي فيلم هاي OPPو PET و PE و … مخصوص لمينتي را جداسازي و در محل انبار و محل استفاده در توليد، جداگانه نگهداري و استفاده نماييد. جهت اطمينان وزن ها را دوباره کنترل نموده و در تمامي مراحل، موارد ايمني را رعايت نماييد.