مرکب چاپ در بسته بندی انعطاف پذیر
از آنجايي که مرکب ٣ تا ٦ درصد کل هزينه يک کار چاپی را تشکيل میدهد، قبل از هرکاری بايد جنس مرکب شناسايی شود تا روش صحيح مصرف در حين کار و بهای تمام شده آن مشخص شود.
آشنايي اولیه با سيستم رنگها:
رنگ های فرآوری (پروسس): به رنگ هايی اتلاق میشود که از ترکيب آنها با يکديگر، رنگهای گوناگونی به وجود آمده و درنهايت نيز به يک گاموت رنگی میرسند که معروفترين آنها مدل رنگ CMYK است.
مدل رنگی سی ام وای ک / CMYK:
متشکل از رنگ های سايان – (Cyan) مجنتا – (Magenta) زرد (Yellow) – مشکي (Black / Key color) که به اختصار CMYK ناميده میشوند. رنگ های CMYK بر طبق استاندارد «G7-ISO L*a*b ink color standard» بايد دارای ΔE کوچکتر يا مساوی 3 (اندازه گيری شده با دستگاه اسپکتوفتومتر) میباشد.
مدل رنگی آر جی بی / RGB:
اسکنرها، مونيتورها و هر دستگاه سخت افزاری ديگری که برای توليد رنگ از نور استفاده کنند، معمولا برای توصيف و تعيين مشخصات آن از 3 رنگ قرمز (Red) ، سبز (Green) و آبی (Blue) استفاده میکنند و بنابراين به مدل رنگی قابل توصيف توسط اين سه نور رنگی، مدل RGB گفته میشود.
معمولا مرکب چاپ در بسته بندی انعطاف پذیر به سه دسته پايه حلال، پايه آب و يووی (UV) تقسيم میشود.
مرکبهای پايه حلال :
مرکب پايه حلال با استفاده از حلال هايی مانند الکل يا استرها، هيدروکربن ها و … رقيق میشوند. معمولاً در اين مرکبها، از رزين نيتروسلولز استفاده میشود که براقی و شفافيت خاصی براب چاپ دارند.
ساز و کار مرکب پايه حلال، بدين صورت است که ابتدا رزين در حلال حل میشود، حلال پس از چاپ، تبخير شده و مرکب خشک میشود. لايه مرکب خشک شده، معمولاً قابليت حل شدن دوباره در اين حلالها را دارد.
مزيت اين مرکبها، سرعت بالای خشک شدن آن ها است. شايان ذکر است تنظيم سرعت خشک شدن مرکب پايه حلال، از طريق تغيير ترکيب غلظت (ويسکوزيته) حلال آن، صورت میگيرد. اين مرکبها، براي چاپ روی انواع فيلم های پليمریو کاغذهایکوتد و يا گلاسه مناسب هستند.
به علت فراريت سريع مرکب هاي حلالي و تجمع گازها در هوا و خطر آتش سوزي، دقت کافي در کنترل درب ظرف ها و اطمينان از بسته بودن آنها ضروری است.
خاصيت چسبندگی بالا، گرانروی(روانی) مناسب، سرعت خشک شدن و مقدار حلال خوری مناسب، مقادير خشک شدگي (درصد جامد)، براق بودن و شيد بالای مرکب، سهولت مصرف (عدم ته نشينی و ژلهای شدن)، ترکيب سريع با حلال و امکان لمينت با کيفيت بدون تغييرات، از ويژگیهای يک مرکب خوب به شمار میآيد.
به علت فراریت سریع مرکبهای حلالی و تجمع گازها در هوا و خطر آتش سوزی، دقت کافی در کنترل درب ظرف ها و اطمینان از بسته بودن آنها، ضروری می باشد.
کنترل کيفيت مرکب چاپ در بسته بندی انعطاف پذیر:
برای بسته بندیهای انعطاف پذیر مقداری از مرکب اورجينال را با حلال مناسب به يک ويسکوزيته ثابت رسانده و با اپليکاتور يا قلم بار دستی، آن را بر روي فيلم در جهت کرونای فيلم بکشيد و نمونه را بعنوان مرجع شيد رنگ برای کنترل دفعات بعدی در آرشيو نگهداری نماييد. نمونه پس ازخشک شدن و تبخير حلال، نبايد با کشيدن دست روی آن، پاک شود. نمونه شاهد را بعد از خشک شدن جهت اطمينان از چسبندگی بهتر، با نوار چسب تست نماييد. روش تست درصد جامد را در آون آزمايشگاهی انجام داده و عدد حاصل را با ديتاشيت، مقايسه و ثبت نماييد. جهت کنترل ويسکوزيته مرکب از فوردکاپ شماره 4 ميليمتر در دمای معمولی استفاده نماييد.
بطور کلی، کيفيت انتقال و چسبندگی و خشک شدن مرکب بستگی به عوامل ذيل دارد:
دردستگاه های چاپ، خشک شدن مرکب توسط هوای گرم صورت میپذيرد و درجه حرارت بايد هماهنگ با جريان هوا تنظيم گردد. سرعت خشک شدن با سرعت تبخير حلال، رابطه مستقيم دارد. اگر مرکب ساز، يک لخته کننده (ديسپرس کننده) سيال با قدرت بالا، بکار ببرد؛ خطر خشک شدن مرکب قبل از چاپ مطرح میشود و اگر از حلالهايی استفاده کند که دير از سطح مرکب تبخير میشود (حلال فراريت کمی داشته باشد)، آنوقت خطر ماسيدن يک رنگ توسط رنگ ديگر درسطح رول چاپی، پديد خواهد آمد.
درمورد اثر شيميايی و فيزيکی رزين های کاربردی، شايان ذکر است که بعضی از انواع رنگدانهها درمرکب چاپ در اثر خشک نشدن، ايجاد نوعی گاز بدبو میکند که اغلب بعد از چند ساعت چاپ و جمع شدن کار چاپی، اين پديده خود را نشان میدهد که ضرر و زيان بسياری به دنبال دارد. پس در خشک شدن مرکب و انتخاب دماها دقت نموده و ميزان ورود و خروج هوا را کنترل نماييد.
مرکب مخصوص براي فيلم هاي OPP و PET و PE و … مخصوص لمينتی را جداسازی و در محل انبار و محل استفاده در توليد، جداگانه نگهداری و استفاده نماييد. جهت اطمينان وزنها را دوباره کنترل نموده و در تمامی مراحل، موارد ايمنی را رعايت نماييد.
مطالعه مقاله مرتبط با تستهای ضروری فیلمهای بسته بندی انعطاف پذیر در انتهای این مطلب به علاقمندان توصیه میشود.